Het lijkt een dag als alle andere in het Amsterdamse stadhuis in de Stopera. Mensen stromen het gemeentehuis in en uit, en bij de gemeenteloketten is het een drukte van belang. Vandaag is het alleen niet de gemeenteraad die debatteert in de raadszaal, maar de kinderraad.

De kinderraadsleden – allemaal van basisschoolleeftijd –  druppelen één voor één de ontvangsthal binnen. De Amsterdamse kinderraad bestaat uit twee kinderen per stadsdeel én een kinderburgemeester. Deze zestien kinderraadsleden gaan gezamenlijk op zoek naar zorgen van andere kinderen in de stad, om daar vervolgens oplossingen voor te bedenken. Deze worden vervolgens aan de hand van een advies gepresenteerd  aan de gemeenteraad. Zo heeft de kinderraad adviezen geschreven over jeugdarmoede en pesten op school. Vandaag op de planning: jonge mantelzorgers, die volgens de kinderraad onvoldoende aandacht krijgen in het Amsterdams beleid.

Jong perspectief op lokale problemen

Ook al hebben de kinderraadsleden er al een hele schooldag op zitten, in de ontvangsthal bruist het van de energie. Emmy (“net 11”) en Kate (10) zijn dit schooljaar kinderraadslid. “In de kinderraad bespreken we drie onderwerpen per jaar, die we zelf uitzoeken,” aldus Emmy.

‘Kinderen kunnen je een heel ander perspectief bieden op bepaalde problemen’

Rüya (11) is dit schooljaar de kinderburgemeester van Amsterdam. Samen met Carmen Ophuis (29), projectleider kinderburgemeester en kinderraad, vindt ze dat de kinderraad iets kan toevoegen aan de lokale politiek. “Het is belangrijk dat kinderen de aandacht krijgen die ze soms niet altijd krijgen,” vertelt Rüya. Carmen voegt daaraan toe: “Kinderen kunnen je een heel ander perspectief bieden op bepaalde problemen. Daarnaast leren kinderen al op jonge leeftijd dat hun stem ertoe doet en dat hetgeen ze zeggen ook echt zin heeft.”

Aandacht voor jonge mantelzorgers

Myra (11) is heel blij dat ze in de kinderraad zit, nadat ze net als de andere kinderraadsleden was verkozen na een aanmeldingsprocedure. “Er zijn denk ik ongeveer 4000 kinderen in Amsterdam, en als je er dan bij zit, is dat heel leuk.” Kate vertelt vervolgens wat er vandaag op de planning staat. “We zijn nu met jonge mantelzorgers bezig, weet je wat dat zijn?”

Waar steeds meer aandacht is voor de volwassen mantelzorger, blijft de aandacht voor jonge mantelzorgers in Amsterdam volgens de kinderraad achter. En dat moet anders. Massin (11), ook kinderraadslid, legt de problematiek van de jonge mantelzorgers uit. “Het is stressvol voor kinderen om voor hun zieke ouders te zorgen. Dan moeten zij heel veel extra klusjes doen, dat heeft effect op hun dagelijks leven.” De kinderraad heeft de afgelopen maanden gewerkt aan een plan om jonge mantelzorgers onder de aandacht te brengen. Daarbij zijn ze ook op werkbezoek geweest bij Markant, een centrum voor mantelzorg in Amsterdam.

Vandaag staat het laatste debat over dit onderwerp op de planning, dat in het teken staat van het afronden van het advies dat zal worden gepresenteerd aan Alexander Scholtes, wethouder Zorg en Maatschappelijke Ontwikkeling in Amsterdam.

In debat

De kinderraadsleden stromen rumoerig de raadszaal in. Als de zetels zijn ingenomen, bespreken de kinderraadsleden waar ze zich tijdens het debat aan willen houden. Ze willen dat iedereen respect toont voor elkaar, elkaar laat uitpraten, aan het woord komt en met goede argumenten komt. Myra beaamt dit: “Er wordt niet gepest, hier zijn we aardig tegen elkaar”.

Het debat wordt geleid door twee externe trainers en één projectleider vanuit de gemeente (Carmen), die als coördinatoren bij het traject betrokken zijn. De kinderraadsleden lezen één voor één een stukje van het geschreven advies voor, waar de anderen dan vragen en opmerkingen over kunnen stellen. De leden steken hun hand op om het woord te krijgen, of zetten hun microfoon zelf aan. Als ze vergeten deze uit te zetten, schalt er “Microfoon!” door de zaal.

Na elke besproken passage van het geschreven advies moet er worden gestemd. Daarvoor hebben de kinderraadsleden twee kaarten. Een groene betekent akkoord, een rode kaart is een opmerking, vraag of nuance.

De gang van zaken in de kinderraad is opvallend volwassen. Het debat is rustig, genuanceerd, vriendelijk en inhoudelijk. Zo vraagt Gioia (12) of een bepaalde passage kan worden aangepast. Want kan een jonge mantelzorger ook niet een ‘die’ zijn, in plaats van alleen een ‘hij’ of ‘zij’? Toch blijkt dat het er wel nét wat anders aan toe gaat dan in Den Haag: Emmy wijst naar het kunstwerk van het silhouet van koning Willem-Alexander in de raadszaal. “Is dat Mark Rutte?”

Muurschildering en campagne

De crux van het advies: het is belangrijk dat er meer aandacht komt voor jonge mantelzorgers. Dat wil de kinderraad aanpakken door een muurschildering in Amsterdam te laten maken en een campagne op te zetten. Op deze manier moeten Amsterdammers leren dat ook basisschoolkinderen mantelzorgers kunnen zijn.

Als het advies staat, is het de beurt aan wethouder Scholtes. Als hij de zaal inloopt, kijken de kinderraadsleden gespannen over hun schouders. Verschillende kinderraadsleden dragen het advies voor. Er staat wat op het spel: als wethouder Scholtes het advies overneemt, zou het plan van de kinderraad beleid kunnen worden.

Van kinderen kan je leren

Na het voorgedragen advies is het woord aan wethouder Scholtes. In een eerste reactie in het debat zegt hij dat de kinderraad “zijn ogen heeft geopend”. Hij zegt toe om de basisschoolleeftijd mee te gaan nemen in zijn zorgbeleid en te gaan kijken hoe hij het plan voor meer bewustwording voor jonge mantelzorgers kan implementeren. Vanuit de kinderraad volgt enthousiast applaus.

‘De volwassen politiek lijkt me te serieus, hier heb je ook gewoon vrienden’

Wethouder Scholtes stelt na afloop van het debat: “Het is goed dat ook de stem van hen die je misschien niet altijd hoort, mee te nemen. Daarom moet je deze jonge stemmen opzoeken. Dat zou ik andere gemeentes ook aanraden.”

En of de kinderraadsleden later zelf de politiek in willen? Dat ziet Yuna wel zitten. Ook Massin vindt de politiek een logische volgende stap. “Dan kan ik Nederland een beetje proberen te verbeteren.” Kate ziet de politiek niet zo zitten. “Dit is kinderpolitiek. De volwassen politiek lijkt me te serieus. En hier heb je ook echt vrienden en zo.”

Eindredactie door Yke Uijtewaal