Terwijl de meesten studenten enkel naar de universiteit gaan om colleges te volgen, zijn de studenten van Liberi Erasmi al een tijd lang bezig met het voorbereiden van hun verkiezingscampagne voor de universiteitsraad van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Sinds woensdag mochten ze echt van start.

Volgens lijstrekker Reinier van Woerden, student bestuurskunde, zit de sfeer er al behoorlijk in. “We zijn met een goede lijst van start gegaan en hebben er vertrouwen in om weer een goed resultaat te halen. Als grootste partij met vijf van de twaalf zetels in de laatste verkiezingen hebben we de lat erg hoog gelegd. Maar, de concurrentie is hevig, dus het wordt spannend wie er dit jaar gaat winnen.” 

Reinier, een toegewijde christen, wijst op de impact die zij als studentenpartij eerder al hebben gemaakt. De partij bereikte in 2022 voor het eerst een groot publiek na een artikel in De Telegraaf. Het interview met partijleden vormde de aanleiding voor Kamervragen van JA21 en VVD over de ideologische vooringenomenheid van de Erasmus Universiteit op onderwijsbeleid. Verder kreeg de partij vorig jaar meer media-aandacht van diverse media als het AD als PowNews met hun tegengeluid over de komst van genderneutrale toiletten. 

Waarom is Liberi Erasmi opgericht?

“Liberi Erasmi is Latijn voor ‘kinderen van Erasmus’. Als partij willen we het Erasmiaans gedachtegoed beschermen. Erasmus gaat ervanuit dat goed onderwijs de sleutel is voor een betere samenleving. Op de universiteit moet er vrijheid van meningsuiting zijn voor iedereen zonder angst voor repercussies. 

Liberi Erasmi is kritisch op het beleid van de Erasmus Universiteit. Wat is jullie voornaamste kritiek? 

“Je ziet dat identiteitspolitiek behoorlijk belangrijk is geworden en dit uit zich onder andere in het onevenredig veel aandacht geven aan positieve discriminatie. Zo wordt er zelfs gedacht aan een quotum gebaseerd op bijvoorbeeld seksuele oriëntatie. Waarom is iemands seksuele oriëntatie relevant als je kijkt naar de kwaliteitseisen van een bepaalde functie? Wij zijn van mening dat diversiteit niet ten koste moet gaan van kwaliteit.

“Een ander punt is de ideologische vooringenomenheid die de EUR tentoonspreidt. De Erasmus Universiteit heeft als visie dat ze een seculiere instelling voor hoger onderwijs is, die zich inzet voor religieuze gelijkheid. Maar ook alle religies en overtuigingen respecteert en ook het recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst erkent. Het is evident dat er in Nederland op bijvoorbeeld het gebied van seksuele moraliteit en gender heel verschillend gedacht wordt. Als de EUR haar visie volgt zou ze over deze thema’s terughoudend moeten zijn bij het innemen van standpunten. Past het innemen van een stelling via regenboogvlaggen bij deze ’terughoudendheid’? De regenboogvlag staat symbool voor een bepaalde overtuiging op het gebied van seksuele moraliteit en gender. Door het hijsen van deze vlag, spreekt de EUR wel degelijk een voorkeur uit voor een bepaalde overtuiging. Liberi Erasmi vindt deze expliciete uiting van een specifieke levensovertuiging niet passend bij de filosofie van de EUR. Voor ons moet de universiteit een plek zijn van respect en veiligheid voor iedereen. Haat of discriminatie op welke grond dan ook is onacceptabel. Maar er moet ruimte kunnen zijn voor klassieke opvattingen over het huwelijk en seksualiteit.”

Hoe kijk je terug op de verkiezingen van vorig jaar? 

“Erg positief! We hebben toen een mooi resultaat behaald; vijf zetels en daardoor werden we de grootste partij. Overigens niet zonder controverse. We werden beticht van fraude omdat we op grote schaal Kinder Bueno’s aan studenten zouden geven in ruil voor een stem op ons, een insinuatie die werd gedaan in Erasmus Magazine. Dit is een verzinsel en hier is verder ook niks meer mee gebeurd, omdat er geen bewijs was.”

Hoe zijn jullie het academisch jaar begonnen? 

“Het was aftasten, inlezen en wennen aan de procedures. We hadden al vrij snel opmerkelijke momenten; ‘pornogate’ en genderneutrale toiletten. Het christelijke geloof werd belachelijke gemaakt in een filmpje van de Erasmus. In het filmpje werd er gesproken over pornopriesters en biechthokjes waar mensen hun pornovoorkeuren konden opbiechten. Naar mijn mening is de porno-industrie een verdorven sector waar veel leed is. 

“We hebben vragen gesteld naar aanleiding van deze Instagrampost: we wilden weten waarom het christendom belachelijk werd gemaakt. Ook omdat de EUR in haar visie zegt dat ze religies respecteert. Vervolgens hebben we hier vragen over gesteld aan het College van Bestuur. Naar aanleiding van die vragen werd er een motie van veroordeling tegen ons ingediend door een aantal andere partijen. Deze motie riep ons op om formeel onze excuses aan te bieden.” 

Waarom vinden jullie deze motie van veroordeling zo problematisch?

“Als raadslid heb je het recht om vragen te stellen, dat is onderdeel van je werk. Deze motie was in wezen een motie van censuur, omdat we afstand moesten nemen van onze vragen die als ongewenste kritiek werden gekwalificeerd. Raadsleden die de motie hadden ingediend zeiden dat ze onze vragen een schending van academische vrijheid vonden. Dit is simpelweg onzin.

“Er is geen andere partij die meer om academische vrijheid geeft dan Liberi Erasmi. Kritische vragen stellen mag altijd en is onderdeel van vrijheid van meningsuiting en een essentieel onderdeel van wetenschap. Ook prima verenigbaar met academische vrijheid. Als we hadden gezegd dat bepaalde onderzoeken niet mochten plaatsvinden dan schend je academische vrijheid, maar vragen stellen is dat zeker niet. 

“De motie werd met een kleine meerderheid verworpen. Dit laat zien dat een deel van de raadsleden niet voor de vrijheid van meningsuiting was, en dat is zorgwekkend.”

Wat was jullie kritiek op de genderneutrale toiletten?

“We zijn momenteel in gesprek met de beleidsmakers van de universiteit. Op de Erasmus Universiteit zien we dat 2,55% van alle studenten en medewerkers zich identificeert als non-binair. 11% van alle toiletten is genderneutraal. Dit is een scheve verhouding. We krijgen veel klachten binnen van vrouwelijke studenten die aangeven dat ze zich niet comfortabel voelen bij de nieuwe toiletten, omdat ze bijvoorbeeld mannen tegenkomen. Het is nu zo dat we op sommige verdiepingen alleen maar genderneutrale toiletten hebben. Studenten moeten naar andere verdiepingen voor reguliere toiletten.”

Op welke aangenomen motie ben je het meest trots?

“Op de Erasmus Universiteit worden er veel vlaggen gehesen. Maar er was geen framework waarom bepaalde vlaggen worden gehesen. We hebben als partij een motie erdoorheen gekregen dat het college een vlaggenprotocol moet maken om een duidelijke lijn neer te zetten waarom en wanneer vlaggen gehesen worden. We hebben deze motie ingediend om polarisatie over bepaalde vlaggen te voorkomen.”

Hoe verloopt de samenwerking met de andere studentenpartijen?

“We staan wel vaker alleen met onze moties. Andere partijen gaan vaak mee met het universiteitsbeleid maar wij niet. Wij zijn de enige echte oppositiepartij op de universiteit.

“Twee opmerkelijke momenten. We wilden porno laten verbieden op de server van de universiteit, iets dat bij veel bedrijven de normaalste zaak is. Tijdens de vergadering is deze kwestie van de agenda gehaald. Het is bijzonder dat andere raadsleden er niet eens over wilden praten. Dat ze het niet met ons eens zijn is een ding, maar er moet in ieder geval ruimte zijn om erover te praten. 

“Het tweede punt gaat over The Student Wellbeing Platform, een platform op de Erasmus dat normaliter goede initiatieven neemt om mentale gezondheid van studenten te verbeteren.

“Een tijdje terug was er de Mental Wellbeing Week. Toen de organisatoren van deze week twee pornosterren uitnodigden om te spreken over hun werk. De twee pornosterren schetsten een optimistisch beeld over porno. Het was jammer dat het tegengeluid ontbrak. Dit geld, afkomstig van belasting, moet worden gebruikt om de mentale gezondheid van studenten te verbeteren. Een promotiepraatje van twee pornosterren over hoe goed porno is, werkt niet bepaald bevorderend voor de mentale gezondheid.”

Wat willen jullie het komend academisch jaar bereiken? 

“Het IDEA (Inclusion, Diversity, Equity & Access) Center van de universiteit is bezig met een nieuw beleid rondom genderneutrale toiletten. Onze partij zal zich bekommeren om de studenten en medewerkers die zich niet comfortabel voelen bij deze genderneutrale toiletten.

Daarnaast willen we ook de student meer betrekken bij de beleidsvorming in plaats van achterkamerpolitiek. We krijgen veel klachten van medestudenten over het gevoerde beleid. Dat is ook dat reden dat we een raadgevend referendum willen invoeren om zowel het personeel als de studenten te betrekken bij grote beleidsveranderingen rond de universiteit.

‘We willen studenten meer betrekken bij beleidsvorming, geen achterkamerpolitiek.’

Het opkomstpercentage van de vorige verkiezingen was 10%, wat vrij laag is. Het zou daarom ook handig zijn zodat studenten en personeel zich kunnen laten horen via zo’n advies-gevend initiatief. Het staat allemaal nog in de kinderschoenen. Maar als het meezit kan het komend academische jaar ingevoerd worden.”

Studenten aan de Erasmus Universiteit kunnen nog tot en met 16 april stemmen. Een paar dagen daarna zal de uitslag van de universitaire verkiezingen bekend worden.

Eindredactie door Nova Spier